Wilde dieren fotograferen!

Mensen die mij een beetje kennen, weten dat ik kritisch ben over parken waar wilde dieren in gevangenschap leven. Denk aan een dierentuin, dierenpark, opvangcentrum, dolfinarium of safaripark bijvoorbeeld. Toen ik in 2012 naar Zuid-Afrika ging, heb ik van te voren alvast online een safaripark gezocht waarvan ik zeker wist dat het bestond met de juiste doeleinden: het behouden van wilde diersoorten, het opvangen van dieren die op dat moment niet terug in de natuur uitgezet konden worden en waar men op de juiste wijze met de dieren en de bezoekende toeristen omgaat. Dus geen toeristische trekpleisters waar je op de foto kunt met een platgespoten dier of waar je in het wildeweg welpjes kunt aaien en flessen bijvoorbeeld.

Het is lastig, want je kunt niet altijd tot in detail alles te weten komen over een dierenpark of dierentuin, maar je kunt je er altijd in verdiepen, je gezonde verstand gebruiken en zelf gaan kijken om het zo goed mogelijk te beoordelen. Ik heb vaker in tweestrijd gezeten, zoals op Curacao bij de Dolphin Academy tegenover een welbekend dolfinarium (dat laatste is voor mij een absolute no-go net als een circus met levende dieren).

Nu hebben wij een prachtig dierenpark heel dichtbij huis, namelijk Aquazoo in Leeuwarden! Ik was hier nog nooit geweest en ik kende deze plek enkel nog van vroeger toen het nog het Otterpark was. Omdat ik dus sceptisch ben over het in gevangenschap laten leven van wilde dieren, vond ik dat ik pas echt kon oordelen als ik er was geweest.

Gewapend met mijn zoomlens ben ik woensdag naar Aquazoo geweest. Ik was (positief) verbaasd over de vele verschillende soorten dieren die er waren, zoals flamingo's, wasberen, pinguïns, rode panda's, otters, stinkdieren, emu's, alpaca's, aapjes, kangaroo's en geiten Ook was er een ijsbeer: Felix. Nu kunnen we eindeloos discussiëren over de grens wat wel en niet correct is, welke dieren zijn beter af in een dierenpark (wanneer ze bijvoorbeeld niet terug de natuur in kunnen) of worden wellicht in een dierenpark gehouden vanwege een verantwoord fokprogramma omdat ze bijvoorbeeld met uitsterven bedreigd worden. Lang verhaal kort; dit kunnen we als buitenstaander niet altijd goed inschatten. Daarom heb ik mijn eigen checklist bedacht, waar ik in mijn hoofd alles probeer af te vinken wanneer ik een dergelijke dierenopvang, dierenpark of dierentuin bezoek.

In New York vond ik bijvoorbeeld de dierenverblijven echt veel te klein, weinig uitdagend en de dieren waren ofwel gestresst (rondje lopen) of lusteloos (weinig reactie op prikkels en onnatuurlijk gedrag).

Daarom lijkt een volgende checklist mij een goede basis om te oordelen over een dierenpark:

1. Hoe gedragen de dieren zich?

We zijn geen experts, maar kunnen wel een beetje aanvoelen wat normaal en abnormaal gedrag is, denk aan een leeuw die constant in kleine cirkeltjes loopt bijvoorbeeld.

2. Zijn de dierverzorgers kundig en ervaren?

Kun je ze vragen stellen over de dieren of over het park in het algemeen, hebben ze verstand van zaken en zijn ze enthousiast, vinden ze hun werk leuk?

3. Zijn de verblijven ruim, uitdagend en schoon?

Wat ook belangrijk is, is of de dieren hun natuurlijke gedrag kunnen vertonen en hebben ze goede schuilplekken die lijken op schuilplekken die ze zouden hebben in de vrije natuur? Denk aan pinguïns die bijvoorbeeld gaten graven waar ze in liggen, of die graag zwemmen in water, hebben ze die mogelijkheden in het verblijf?

4. Stelt het dierenpark de veiligheid en het geluk van de dieren voorop? De dieren moeten zich terug kunnen trekken en niet als een soort prijs in een kast tentoongesteld worden.

Bij Aquazoo kan ik al deze punten aankruisen: de dieren vertonen (mijn inziens) veel natuurlijk gedrag, negeren het bezoek, of kijken je rustig en nieuwsgierig aan, lopen niet zenuwachtig heen en weer maar zijn wel gewoon alert en eten, drinken en lopen in hun verblijf op een normale manier. Geen enkel dier zit alleen (met uitzondering van de ijsbeer, hij kon elders niet overweg met andere ijsberen vertelde de dierverzorgster ons) maar leeft in zijn eigen groep of in een acceptabele combinatie (zoals de wasberen en stinkdieren samen). De dierverzorgers weten veel over de dieren, konden er breeduit over vertellen en hadden ook achtergrondinformatie hoe de dieren in Aquazoo terecht waren gekomen. In dit geval waren bijvoorbeeld de wasberen opgevangen nadat mensen ze illegaal hadden aangeschaft als huisdier en was de ijsbeer onderdeel van een fokprogramma omdat deze diersoort met uitsterven bedreigt wordt. De dierverzorgers die wij spraken, bij de wasberen en bij Felix de ijsbeer, vertelden ons honderduit over het gedrag van de diersoort, het voeren en wat ze op een dag deden. Je kon merken dat ze echt om de dieren gaven en ook tijdens het voeren kon je zien dat ze enorm respectvol met de dieren omgingen. Er was ook duidelijk wederzijds vertrouwen tussen de verzorger en de dieren.

Ik vond alle verblijven er schoon en interessant uitzien, ook was men bezig met het optimaliseren van een aantal verblijven wat aangeeft dat Aquazoo zich blijft ontwikkelen en verbeteren. Tot slot vind ik dat Aquazoo de veiligheid en het geluk van de dieren voorop stelt. Er waren plekken waar je tussen de dieren kon lopen, terwijl de dieren genoeg ruimte hadden om zich terug te trekken door het hele verblijf zoals bij de geiten, pinguïns, wallaby's en kangeroo's. Ook waren er plekken waar er mee afstand was tussen de bezoekers en de dieren zoals bij de otters, de zeehonden (al kun je op een bepaald tijdstip dichterbij komen wanneer er gevoerd wordt bijvoorbeeld). De verdeling is mooi, er is nagedacht over het welzijn van de dieren en toch rekening gehouden met de wensen van bezoekers. Want laten we voorop stellen dat lang niet alle mensen naar dierenparken komen omdat ze het puur vermakelijk vinden dat een wild dier in gevangenschap leeft, maar juist voor omdat we allemaal nieuwsgierig zijn en van dieren houden.

Wat ik ook een mooi pluspunt vond, was de voedsel-automaat bij de wasberen en stinkdieren met daarin voer: je kon er 50 cent in gooien en dan kwam er een handje "brokken" uit die geschikt waren voor deze dieren. Zo geef je mensen de gelegenheid om de dieren zelf te voeren op een verantwoorde manier, zonder dat ze zelf willekeurig eten in de verblijven gaan gooien.

Ik raad iedereen in en om Leeuwarden aan om, wanneer je geen zin hebt om lang in de auto te zitten voor het spotten van interessante dieren in een dierenpark ver weg, echt eens naar Aquazoo te gaan. Niet alleen zijn de dieren erg leuk, ook is de natuur in en om het park erg mooi en een mooie wandeling om te maken. Je volgt ontspannen de hele route in het park en komt onderweg alle dieren vanzelf tegen.

Voor meer info en de prijzen van Aquazoo Leeuwarden check vooral even hun website. Vergeet niet om nog even bij Felix de ijsbeer te gaan kijken, want hij zal binnenkort verhuizen naar een ander park, is ons verteld. Daarvoor in de plaats komen twee ijsberen die hopelijk gaan paren! Er staan dus spannende gebeurtenissen op de planning daar in Aquazoo! Ik ga in ieder geval alvast een jaarabonnement nemen, zo kan ik de belevenissen van de dieren volgen en ze af en toe weer even op de foto zetten.